การระบาดของโควิด-19 สร้างผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานการผลิตรถยนต์โลกตั้งแต่ต้นปี 2563 ทำให้ค่ายรถยนต์และผู้ผลิตชิ้นส่วนโลกโดยเฉพาะค่ายรถญี่ปุ่น มีการปรับวิธีการดำเนินธุรกิจรูปแบบใหม่เพื่อลดความเสี่ยง จากเดิมที่เน้นการลดต้นทุนแบบ Lean Production เป็นการผลิตแบบ Agile Supply Chain ซึ่งเป็นการจัดการห่วงโซ่อุปทานที่มีความยืดหยุ่นและตอบสนองได้รวดเร็วต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ทั้งนี้ รูปแบบการดำเนินธุรกิจของอุตสาหกรรมรถยนต์และชิ้นส่วนโลกเพื่อปรับเข้าสู่ Agile Supply Chain แบ่งเป็น 2 ด้าน คือ 1) การทำให้เกิด Shortened Supply Chain มากที่สุด เพื่อให้การผลิตถึงจุด Economies of Scale ได้ง่าย และ 2) การเฟ้นหาฐานผลิตหลักของภูมิภาค
ด้วยรูปแบบห่วงโซ่อุปทานที่เปลี่ยนไป ศูนย์วิจัยกสิกรไทยเห็นว่าการเข้าร่วมเป็นสมาชิกกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ที่เชื่อมโยงกับตลาดผู้บริโภคหลักของโลก อาทิ อียูและอเมริกา จะช่วยดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศ ทำให้ไทยเป็นส่วนหนึ่งในห่วงโซ่อุปทานใหม่ โดยเฉพาะรถยนต์ไฟฟ้า ที่เชื่อมโยงเอเชียและตลาดในต่างภูมิภาคให้เข้าหากันมากขึ้น
ศูนย์วิจัยกสิกรไทยมองว่า การเข้าร่วมกลุ่มการค้าเสรี เช่น CPTPP ที่มีประเทศในทวีปอเมริกาอย่างเม็กซิโกและแคนาดาเป็นสมาชิกอาจช่วยขยายโอกาสในการลงทุนและส่งออกชิ้นส่วนรถยนต์ของไทยไปยังญี่ปุ่นและเม็กซิโกได้มากขึ้น* ผ่านการเชื่อมโยงการค้าที่เข้มข้นขึ้นของทวีปอเมริกาและเอเชีย โดยไทยมีโอกาสพัฒนาเป็นฐานผลิตชิ้นส่วนในห่วงโซ่อุปทานการผลิตรถยนต์ของทั้ง 2 กลุ่มประเทศนี้มากขึ้น มีโอกาสส่งออกรถยนต์ไปเม็กซิโกเพิ่มขึ้น หลังจากที่เม็กซิโกต้องปรับลดภาษีลงจาก 30% เหลือ 0% ศูนย์วิจัยกสิกรไทยคาดว่าหากไทยเข้าร่วม CPTPP ภายในช่วง 5 ปีหลังข้อตกลงมีผลบังคับใช้ ไทยจะส่งออกรถยนต์ได้มากขึ้นเป็นมูลค่าไม่น้อยกว่า 8,500 ล้านบาท และส่งออกชิ้นส่วนรถยนต์ได้เพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 12,000 ล้านบาท อย่างไรก็ดี กรณีดังกล่าวจะเกิดได้ก็ต่อเมื่อการแสดงท่าทีของรัฐบาลในการเข้าร่วมเจรจานั้นไม่ล่าช้าจนเกินไป และการเปลี่ยนผ่านของเทคโนโลยีรถยนต์ไฟฟ้ายังเกิดขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป
*วิเคราะห์เฉพาะผลจากอุตสาหกรรมรถยนต์และชิ้นส่วนรถยนต์ ในขณะที่การพิจารณาจะเข้าร่วม CPTPP หรือไม่ ยังคงมีประเด็นอื่น ๆ ที่ต้องพิจารณาอีกเป็นจำนวนมาก
Scan QR Code
หมายเหตุ
รายงานวิจัยฉบับนี้จัดทำเพื่อเผยแพร่ทั่วไป โดยจัดทำขึ้นจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่น่าเชื่อถือ แต่บริษัทฯ มิอาจรับรองความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ หรือความสมบูรณ์เพื่อใช้ในทางการค้าหรือประโยชน์อื่นใด บริษัทฯ อาจมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลได้ตลอดโดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า ทั้งนี้ผู้ใช้ข้อมูลต้องใช้ความระมัดระวังในการใช้ข้อมูลต่างๆ ด้วยวิจารณญาณตนเองและรับผิดชอบในความเสี่ยงเองทั้งสิ้น บริษัทฯ จะไม่รับผิดต่อผู้ใช้หรือบุคคลใดในความเสียหายใดจากการใช้ข้อมูลดังกล่าว ข้อมูลในรายงานฉบับนี้จึงไม่ถือว่าเป็นการให้ความเห็น หรือคำแนะนำในการตัดสินใจทางธุรกิจ แต่อย่างใดทั้งสิ้น