เทคโนโลยีในธุรกิจร้านอาหาร ตัวช่วยที่มากกว่าปัจจัยพื้นฐานทางธุรกิจ

การใช้เทคโนโลยีในธุรกิจร้านอาหาร: เมื่อการพัฒนาปัจจัยพื้นฐานทางด้านธุรกิจเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอต่อสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว

เทรนด์การทำธุรกิจในระยะต่อจากนี้ คงปฏิเสธไม่ได้ว่า เทคโนโลยีจะเข้ามามีบทบาทมากขึ้นในกระบวนการทำธุรกิจ โดยเฉพาะเมื่อเกิดเหตุการณ์การระบาดของโควิด-19 ที่สร้างแรงกดดันให้ธุรกิจจำเป็นต้องปรับตัวเพื่อความอยู่รอด ทำให้การนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ก็ถือเป็นหนึ่งในเครื่องมือที่เข้ามาช่วยให้ธุรกิจสามารถขับเคลื่อนไปต่อได้ หากจะยกตัวอย่างธุรกิจที่นำเทคโนโลยีมาปรับใช้นั้น หนึ่งในตัวอย่างที่น่าสนใจคงจะเป็นธุรกิจร้านอาหาร ซึ่งในปีที่ผ่านมา Platform online delivery ได้เข้ามามีบทบาทในการสร้างรายได้ให้กับผู้ประกอบการหลายราย โดยประเมินว่าในปี 2563 ที่ผ่านมา ได้มีจำนวนการจัดส่งอาหารไม่ต่ำกว่า 66 ล้านครั้ง และในปี 2564 นี้ เทคโนโลยีถูกนำมาปรับใช้ในธุรกิจร้านอาหารมากขึ้นในมิติที่ต่างกันในแต่ละกลุ่มผู้ประกอบการธุรกิจร้านอาหาร ดังนี้

 

• กลุ่มผู้ประกอบการรายใหญ่กับการสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจ (Ecosystem) ขณะเดียวกันก็เชื่อมต่อไปยัง3rd parties platform  เนื่องจากพอร์ทธุรกิจร้านอาหารของผู้ประกอบการรายใหญ่มีความหลากหลาย และเกี่ยวข้องกับห่วงโซ่ที่ซับซ้อน ทำให้ผู้ประกอบการบางรายมองเห็นความสำคัญในการการสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจ เพื่อให้สามารถเชื่อมต่อกับเทคโนโลยีและเทรนด์ธุรกิจต่างๆได้อย่างครบวงจร อาทิ แพลตฟอร์มจัดส่งอาหารของตัวเองแบบ Multi-brand delivery ที่สามารถรวมการสั่งอาหารของแบรนด์ในเครือไว้ในแอปพลิเคชันเดียว นอกจากนี้ยังสามารถนำข้อมูลของผู้บริโภคมาวิเคราะห์ให้เกิดประโยชน์ต่อการวางแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจ ขณะเดียวกันก็พยายามเชื่อมต่อระบบนิเวศของตนให้สามารถเชื่อมต่อกับ 3rd parties platform ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นอีกด้วย

• กลุ่มผู้ประกอบการร้านอาหารขนาดเล็ก-กลาง กับการใช้ 3rd parties platform เนื่องจากข้อจำกัดด้านการลงทุนเทคโนโลยี การใช้เทคโนโลยีจาก 3rd parties platform ยังมีความสำคัญในการเป็นช่องทางการสร้างรายได้ให้กับผู้ประกอบการ อาทิ Mobile platform/ Application อย่างแอปพลิเคชันการสั่งอาหาร และการชำระค่าสินค้าและบริการ ไปถึงการใช้ Social media หลากหลายประเภทในการเข้าถึงกลุ่มลูกค้าเป้าหมายจำนวนมากในระยะเวลารวดเร็ว ซึ่งเทรนด์การใช้งาน Mobile platform/Application คาดว่าจะยังได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากผู้พัฒนาระบบ platform online มีการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อต่อยอดคุณสมบัติการใช้งานของแอปพลิเคชัน ให้ตอบโจทย์กลุ่มลูกค้าทั้งผู้ประกอบการร้านอาหารและลูกค้าที่เป็นผู้บริโภค นอกจากนี้ ร้านอาหารที่มีบริการเต็มรูปแบบ ขนาดเล็ก-กลาง ก็อาจเลือกใช้ Restaurant management solution ที่ถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่องจนกลายเป็น Cloud base ซึ่งส่งผลทำให้ผู้ประกอบการสามารถใช้งานระบบดังกล่าวได้โดยใช้เงินลงทุนล่วงหน้าที่น้อยลง โดยเทคโนโลยีดังกล่าวได้เข้ามาช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถบริหารจัดการต้นทุนขั้นต้น (Prime cost) ซึ่งเป็นต้นทุนที่สำคัญโดยมีสัดส่วนเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 55-65 ของรายได้ในธุรกิจร้านอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นในแต่ละกระบวนการ อาทิ การลดของเสียก่อนบริโภค Pre-consumer waste หรือค่าเสียโอกาสจากการบริหารจัดการที่ผิดพลาด เป็นต้น นอกจากนี้ระบบดังกล่าวยังมีซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ช่วยในการเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ผลเบื้องต้นในตัว ทำให้สะดวกในการใช้งานสำหรับผู้ประกอบการขนาดเล็กและกลาง 

ทำให้ในปัจจุบันไปจนถึงระยะข้างหน้า การอยู่รอดและยืนระยะในธุรกิจร้านอาหารได้ ไม่เพียงแต่ขึ้นอยู่กับปัจจัยพื้นฐานในการดำเนินธุรกิจร้านอาหาร แต่ผู้ประกอบการยังจำเป็นต้องมีการปรับตัวอย่างรวดเร็วและคาดว่าการพัฒนาของเทคโนโลยีจะก่อให้เกิดนวัตกรรมธุรกิจร้านอาหารใหม่ๆ ที่น่าสนใจ อาทิ Virtual Brand หรือการขายอาหารโดยไม่ยึดติดกับแบรนด์ โดยเน้นช่องทางออนไลน์ ซึ่งมีจุดแข็งคือการใช้เงินทุนที่จำกัด สามารถใช้พื้นที่และวัตถุดิบได้อย่างมีประสิทธิภาพเนื่องจากสามารถขายอาหารได้หลายประเภทภายในครัวเดียว และลดความเสี่ยงจากการลงทุนได้ดี

กล่าวโดยสรุป ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่าการผสมผสานเทคโนโลยีและนำเครื่องมือดิจิทัลเข้ามาใช้งานจะเป็นหนึ่งในมาตรฐานใหม่ของธุรกิจร้านอาหาร ซึ่งสร้างความสะดวกสบายให้กับผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น แต่ความคาดหวังของผู้บริโภคที่สูงขึ้นและมาตรฐานที่เปลี่ยนไป ก็เป็นการเพิ่มต้นทุนให้กับผู้ประกอบการ 

ดังนั้นนอกจากเทคโนโลยีที่จำเป็นอย่างเช่น Mobile platform/ Application ผู้ประกอบการขนาดเล็ก-กลาง อาจต้องการเลือกใช้เทคโนโลยีเพิ่มเติมให้เหมาะสมกับโจทย์ปัญหาทางธุรกิจและความคุ้มค่าในการลงทุน เช่น การใช้ Restaurant management solution เข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ ขณะเดียวกันผู้ประกอบการรายใหญ่ที่มีทรัพยากรสูงก็จำเป็นต้องสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจและใช้เทคโนโลยีขั้นสูงเข้ามาวิเคราะห์ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันในยุคที่พฤติกรรมผู้บริโภคเปลี่ยนเร็ว