รูปแบบการตัดอ้อยไฟไหม้เข้าโรงงานที่นิยมในไทย โดยมีสัดส่วนเฉลี่ยสูงถึงร้อยละ 63.3 ในช่วง 10 ปีการผลิตที่ผ่านมา นอกจากจะทำให้เกษตรกรถูกหักค่าอ้อย ยังเป็นการเพิ่มแหล่งกำเนิดฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่ ซึ่ง ศูนย์วิจัยกสิกรไทย เห็นว่า หากมีการส่งเสริมให้ใช้เครื่องจักรตัดอ้อยสด นอกจากช่วยลดปัญหาฝุ่นได้ระดับหนึ่ง ยังช่วยให้เกษตรกรมีผลต่างรายได้สุทธิถึงประมาณ 74,550 บาทต่อครัวเรือน เมื่อเทียบกับการตัดอ้อยไฟไหม้
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย เห็นว่า การสนับสนุนให้มีการตัดอ้อยสดเข้าโรงงาน จำเป็นต้องเพิ่มจำนวนเครื่องจักรที่เพียงพอต่อการตัดอ้อยสด ซึ่งปัจจุบันมีเพียงประมาณ 2,000-2,500 คัน จากที่ควรมีประมาณ 3,400-4,500 คัน จึงจะเพียงพอตัดอ้อยสดได้ทั้งหมด ประการสำคัญคือการสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกรชาวไร่อ้อยปรับเปลี่ยนสภาพพื้นที่การปลูกเดิมที่คุ้นเคย มาสู่รูปแบบการปลูกใหม่ที่เหมาะสำหรับการนำเครื่องจักรมาใช้ ทดแทนรูปแบบการเผาไร่อ้อยก่อนตัดที่เคยนิยม
ทั้งนี้ ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า ประเด็นความท้าทายของการสนับสนุนให้เกิดการลงทุนเพิ่มรถตัดอ้อย คือราคารถตัดที่ค่อนข้างสูงถึง 8-12 ล้านบาท ดังนั้น ในเบื้องต้นหน้าที่นี้อาจจะต้องเป็นของโรงงานน้ำตาล ซึ่งเป็นผู้รับวัตถุดิบปลายน้ำที่จะเป็นผู้ลงทุน หรืออาจลงทุนร่วมกับเกษตรกรรายใหญ่ โดยภาครัฐต้องเข้ามาสนับสนุนด้านต่างๆ อาทิ เงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ หรือมาตรการด้านภาษี รวมถึงส่งเสริมการวิจัยและพัฒนาการผลิตเครื่องตัดอ้อยที่มีราคาถูกลง เพื่อให้เกษตรกรเข้าถึงได้มากขึ้น ประการสำคัญ ควรมีการส่งสัญญาณที่ชัดเจนไปถึงชาวไร่อ้อยเกี่ยวกับสัดส่วนอ้อยสดและอ้อยไฟไหม้ที่ต้องทำได้ในแต่ละปี โดยมีมาตรการบังคับที่ชัดเจนและจริงจัง ซึ่งจะช่วยลดสัดส่วนอ้อยไฟไหม้ลดลงหรือหมดไปในระยะข้างหน้า
หมายเหตุ
รายงานวิจัยฉบับนี้จัดทำเพื่อเผยแพร่ทั่วไป โดยจัดทำขึ้นจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่น่าเชื่อถือ แต่บริษัทฯ มิอาจรับรองความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ หรือความสมบูรณ์เพื่อใช้ในทางการค้าหรือประโยชน์อื่นใด บริษัทฯ อาจมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลได้ตลอดโดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า ทั้งนี้ผู้ใช้ข้อมูลต้องใช้ความระมัดระวังในการใช้ข้อมูลต่างๆ ด้วยวิจารณญาณตนเองและรับผิดชอบในความเสี่ยงเองทั้งสิ้น บริษัทฯ จะไม่รับผิดต่อผู้ใช้หรือบุคคลใดในความเสียหายใดจากการใช้ข้อมูลดังกล่าว ข้อมูลในรายงานฉบับนี้จึงไม่ถือว่าเป็นการให้ความเห็น หรือคำแนะนำในการตัดสินใจทางธุรกิจ แต่อย่างใดทั้งสิ้น