ตั้งแต่ก้าวเข้าสู่ปี 2559 การแข่งขันช่วงชิงตลาดน้ำมันร้อนแรงมากขึ้น ทำให้ราคาน้ำมันอยู่ในระดับต่ำยาวนาน กัดกร่อนรายได้ประเทศที่พึ่งพารายได้จากการส่งออกน้ำมันในตะวันออกกลาง (GCC อิรัก อิหร่าน) แอฟริกา (ลิเบีย ไนจีเรีย ซูดาน อัลจีเรีย) อาเซียน (อินโดนีเซีย มาเลเซีย บรูไน) และประเทศผู้ค้าน้ำมันในภูมิภาคต่างๆ (รัสเซีย คาซัคสถาน อาเซอร์ไบจาน นอร์เวย์ เวเนซุเอลา โคลัมเบีย โบลิเวีย เอกวาดอร์) ซึ่งเป็นความท้าทายอย่างมาก ที่ประเทศเหล่านี้จะหลุดพ้นจากวิกฤตทางด้านราคาน้ำมัน
ในระยะสั้น ความอ่อนแอของเศรษฐกิจประเทศที่พึ่งพารายได้จากน้ำมันได้ส่งผลมายังไทยทั้งทางตรงและทางอ้อมสู่ภาคการค้าและการท่องเที่ยวของไทยในปี 2559 ขณะที่การหารือระหว่างผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ของโลก ประกอบกับท่าทีของอิหร่านก็ยังไม่ช่วยให้ราคาน้ำมันขยับขึ้นได้มากนัก
ดังนั้น หากสัญญาณความร่วมมือของกลุ่มประเทศผู้ผลิตน้ำมันนำไปสู่ความมีเสถียรภาพของราคาน้ำมันมากขึ้นในระยะเวลาที่เหลือของปีนี้ ก็อาจช่วยพยุงให้การส่งออกของไทยไปยังประเทศผู้ค้าน้ำมันหดตัวชะลอมาที่ร้อยละ 8 จากที่หดตัวร้อยละ 17.6 ในปี 2558 แต่ถ้าหากราคาน้ำมันยังคงทรงตัวต่ำในระดับปัจจุบันราว 30 ดอลลาร์ฯ/บาร์เรลต่อเนื่องตลอดทั้งปี ก็มีโอกาสกดดันให้การส่งออกไปยังกลุ่มประเทศดังกล่าวอาจหดตัวสูงใกล้เคียงกับร้อยละ 17 ต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 สำหรับภาคธุรกิจที่พึ่งพาตลาดในประเทศผู้ค้าน้ำมันนั้นคงต้องกระจายความเสี่ยงทางธุรกิจ เช่น การหาตลาดใหม่ ซึ่งการใช้สิทธิประโยชน์จาก FTA ระหว่างไทยกับประเทศต่างๆ ก็เป็นหนทางหนึ่งที่จะทำให้สินค้าไทยทำตลาดได้สะดวกมากขึ้น
นอกจากนี้ แนวโน้มราคาน้ำมันในระยะยาวคงไม่กลับไปเร่งตัวสูงมากเหมือนในอดีต ดังนั้น ในระยะต่อไป อาจได้เห็นโฉมหน้าเศรษฐกิจของประเทศผู้ค้าน้ำมันเปลี่ยนแปลงไปเพื่อลดการพึ่งพารายได้จากน้ำมัน จึงต้องติดตามยุทธศาสตร์การปฏิรูปเศรษฐกิจที่แต่ะละประเทศผลักดันให้เกิดเป็นรูปธรรม นั่นอาจเป็นโอกาสสำหรับผู้ประกอบการไทยในการขยายตลาด และเข้าไปมีส่วนร่วมในการเติบโตของธุรกิจที่รัฐบาลของประเทศผู้ค้าน้ำมันริเริ่มขึ้นมาแล้วสอดคล้องกับความชำนาญของธุรกิจไทย อาทิ การแปรรูปอาหาร การแปรรูปสินค้าเกษตร การรับเหมาก่อสร้าง งานบริการด้านสันทนาการและการท่องเที่ยว รวมทั้งธุรกิจที่เกี่ยวเนื่องกับเทคโนโลยีที่ในระยะข้างหน้าอาจเห็นนวัตกรรมทางเทคโนโลยีเกิดขึ้นจากประเทศเหล่านี้ก็เป็นได้
หมายเหตุ
รายงานวิจัยฉบับนี้จัดทำเพื่อเผยแพร่ทั่วไป โดยจัดทำขึ้นจากแหล่งข้อมูลต่างๆ ที่น่าเชื่อถือ แต่บริษัทฯ มิอาจรับรองความถูกต้อง ความน่าเชื่อถือ หรือความสมบูรณ์เพื่อใช้ในทางการค้าหรือประโยชน์อื่นใด บริษัทฯ อาจมีการเปลี่ยนแปลงข้อมูลได้ตลอดโดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า ทั้งนี้ผู้ใช้ข้อมูลต้องใช้ความระมัดระวังในการใช้ข้อมูลต่างๆ ด้วยวิจารณญาณตนเองและรับผิดชอบในความเสี่ยงเองทั้งสิ้น บริษัทฯ จะไม่รับผิดต่อผู้ใช้หรือบุคคลใดในความเสียหายใดจากการใช้ข้อมูลดังกล่าว ข้อมูลในรายงานฉบับนี้จึงไม่ถือว่าเป็นการให้ความเห็น หรือคำแนะนำในการตัดสินใจทางธุรกิจ แต่อย่างใดทั้งสิ้น