พลังงานทดแทน… บทบาทสำคัญต่ออนาคตพลังงานไฟฟ้าของไทย (กระแสทรรศน์ฉบับที่ 2254)

ปี 2554 นี้ ถือว่าเป็นปีที่ประเทศไทยต้องเผชิญกับความท้าทายทางเศรษฐกิจหลายด้านและเรื่องการบริหารจัดการพลังงานก็เป็นโจทย์ใหญ่โจทย์หนึ่งที่ประเทศจะต้องรับมือเช่นเดียวกัน เมื่อความต้องการใช้พลังงานได้ปรับตัวเพิ่มสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ท่ามกลางสถานการณ์ความไม่สงบในภูมิภาคตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือ ซึ่งส่งผลต่อราคาน้ำมันดิบในตลาดโลกที่มีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ขณะที่เหตุภัยพิบัติทางธรรมชาติในประเทศญี่ปุ่นซึ่งก่อให้เกิดความเสียหายต่อโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ ยิ่งเพิ่มความยากของบททดสอบต่อทั้งภาครัฐ ภาคเอกชนและประชาชนว่าจะสามารถรับมือกับสถานการณ์ทางด้านพลังงาน อย่างไร

ท่ามกลางความท้าทายทั้งหลาย พลังงานทดแทนดูเหมือนจะเป็นแหล่งพลังงานซึ่งหลายฝ่ายมองว่าน่าจะมีศักยภาพและสามารถแก้ปัญหาการพึ่งพิงแหล่งพลังงานจากเชื้อเพลิงฟอสซิลได้ ขณะที่ภาคธุรกิจเองก็ให้ความสนใจลงทุนในธุรกิจผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน แต่ทั้งนี้ การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนก็ยังมีข้อจำกัด ทั้งทางด้านเทคโนโลยีที่ยังค่อนข้างมีต้นทุนสูงกว่าพลังงานในรูปแบบดั้งเดิม และด้านทรัพยากรที่ใช้เพื่อผลิตพลังงานทดแทนซึ่งก็มีขีดจำกัดเช่นกัน นอกจากนี้ทิศทางธุรกิจของพลังงานทดแทนในอนาคตก็ยังต้องขึ้นอยู่กับนโยบายการสนับสนุนจากภาครัฐในระยะต่อไป ศูนย์วิจัยกสิกรไทย มองว่า การพัฒนาพลังงานทดแทนเพื่อการผลิตไฟฟ้าของไทยควรมุ่งเน้นไปที่การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนโดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อให้ธุรกิจการผลิตไฟฟ้าพลังงานทดแทนสามารถดำเนินต่อไปได้ นอกจากนี้ ศักยภาพและโอกาสของธุรกิจพลังงานทดแทนในอนาคตจะมีมากน้อยเพียงใดนั้น ก็ยังต้องขึ้นอยู่กับแนวโน้มราคาพลังงานในตลาดโลก โดยเฉพาะพลังงานฟอสซิล (ที่หากยิ่งสูงมากขึ้นก็อาจยิ่งทำให้การลงทุนด้านพลังงานทดแทนน่าจูงใจมากขึ้นตามไปด้วย) การจัดหาทรัพยากรเพื่อใช้ผลิตพลังงานทดแทน รวมทั้งนโยบายการสนับสนุนจากภาครัฐเป็นสำคัญ อย่างไรก็ดี การส่งเสริมการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ยังคงเป็นแนวทางสำคัญที่ต้องดำเนินการควบคู่กันไปเพื่อสร้างความสมดุลและความยั่งยืนของการใช้พลังงาน